Bilindiği gibi YÖK uzun zamandır araştırma görevlilerini 2547 saylı kanunun 50/d maddesi uyarınca atamaya çalışmakta, 33/a maddesi uyarınca yapılan atamayı inbreeding olarak görmektedir. Bu görüş ise diğer bilimsel olarak gelişmiş ülkelerde bu şekilde olduğu söylenilerek savunulmaktadır. Sistemin ülkemize uygun olup olmadığı başka bir yazının konusu olup daha önce sendikamız görüşlerini defalarca dile getirmiştir. Ancak talep edilen havuz sisteminde iletişim problemlerinden kaynaklı yanlış anlamalar olduğu görülmektedir.
YÖK’ün ısrarlı 50/d isteğinin sonucu artık her yeni atamanın 50/d maddesi kapsamında olması ve 33/a maddesi kapsamına geçişlerin durması ile sonuçlanmıştır. Burada eğer 33/a istenmiyorsa bile (ÖYP durumu çok farklıdır ve ÖYP kazanılmış bir haktır) 50/d’nin nasıl uygulanacağıdır. Bilindiği gibi 50/d sisteminde doktorasını bitiren bir araştırma görevlisinin ilişiği kesilmekte ve kadro aramaya başlaması gerekmektedir. Ne yazık ki ülkemiz şartlarında mobilite ve sistem sorunları gereği bu durum bazen seneler sürmektedir. İnsanalar doktoralarını uzatmak zorunda kalmakta kadro problemleri ile uğraşırken tezlerine bile konsantre olamamaktadır. Dolayısı ile burada 50/d statüsünde atansa bile doktorasını bitiren araştırma görevlisine ülkemiz şartları düşünüldüğünde en az 2 yıl daha kurumunda süre verilmeli ve maaş alırken kadro araması sağlanmalıdır. Bu basit bir kanun değişikliği ile kolayca sağlanabilir. Bu durum YALNIZCA 50/d kapsamında atanmış araştırma görevlileri için uygulanmalı, başka hak kayıplarına sebep olunmamalıdır. Ancak kurulacak havuz sisteminde kadrosu ne olursa olsun doktorasını bitirmiş ve İSTEYEN herkese tercih hakkı verilmelidir. İstediğimiz havuz sisteminin şekli şudur:
– Doktorasını bitiren 50/d kapsamında atanmış araştırma görevlilerine en az 2 yıl daha çalıştıkları AYNI kurumda görev yapmaya devam etme hakkı verilmelidir.
– Bu süreçte kurulacak bir sistem ile (havuz) ihtiyacı olan üniversitelere alan bazlı olarak, ÖYP’de olduğu gibi puana dayanan şekilde, İSTEYEN doktorasını bitirmiş herkesin tercih yaparak öğretim üyesi statüsünde atanma hakkı verilmelidir.
– Havuzda tercih yapmak istemeyen veya tercihleri sonunda atanamayan 50/d araştırma görevlileri eskiden olduğu gibi doktoralarını bitirdikten sonraki bu en az 2 yıllık süreçte kadro arayabileceklerdir. Bu durum işsiz kalma korkusuyla geçen bir doktora sürecini engelleyecek, verimliliği arttıracak, sistemi sorun değil çözüm üzerine kuracaktır. Ancak bu sistem hak kayıplarını engellemek için yalnızca en başından 50/d olarak atanmış kişiler için uygulanmalı, mevcut 33/a kapsamında atanmış araştırma görevlilerinin veya diğer daimi statülü kadroların haklarını almaya çalışmak gibi bir durum için uygulanmamalı ve 2018 öncesi 50/d maddesi uyarınca atananlara da 33/a kadrosuna geçiş yapma hakkı iade edilmelidir. Bu sistem kesinlikle ÖYP kapsamında 33/a kapsamında atanmış ve kadroları 50/d’ye geçirilen araştırma görevlileri için alternatif olarak düşünülmemeli ve kazanılmış hak gibi evrensel kurallar göz önünde bulundurularak kadroları koşulsuz şartsız iade edilmelidir. Sendikamızın bu sistem dışında kesinlikle bir talebi bulunmamaktadır.
Saygılarımızla
Dr. Vahdet ÖZKOÇAK
ÖGESEN Genel Başkanı
