İDDK’dan 1416 sayılı Kanuna göre gönderilenlere ilişkin önemli karar

Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu, 1416 sayılı Kanun kapsamında Milli Eğitim Bakanlığı tarafından yüksek lisans ve doktora yapmak üzere yurt dışına gönderilen davacının gönderiliş amacına uygun bir derece ile yurda dönmediğinden bahisle Hazineye olan doktora borcunun ödenmesi ve senet alınmasına ilişkin Milli Eğitim Bakanlığı işlemini hukuka uygun buldu.

Dava konusu 12/05/2015 tarihli Bakanlık Makamı oluru ile, Bakanlık tarafından o güne kadar yapılan uygulamada yurt dışına gidip yüksek lisansını bitirmeden dönenlerden ve doğrudan doktoraya gidip başarısız olanlardan tazminat alınmakta olduğu, yurt dışında yüksek lisans öğrenimini tamamladıktan sonra doktora öğrenimine başlayıp başarısız olanlardan ise herhangi bir tazminat alınmadan görev verildiği, bu durumun uygulamada doğrudan doktoraya gidip başarısız olanlar ile yüksek lisansını bitirip doktorada başarısız olanlar arasında adil olmayan bir duruma yol açtığı ve tazminat kaygısı olmadığı için son yıllarda yüksek lisanstan doktorayı tamamlamadan dönme oranlarında da artışa yol açtığı belirtilerek, yüksek lisans öğrenimini bitirip doktora öğrenimine başladıktan sonra doktora derecelerini almadan yurda dönenlerin görev talep etmeleri halinde, başarıyla tamamlanan yüksek lisans derecesine tekabül eden süreler için mecburi hizmet yapmaları, başarısız oldukları doktora süresine tekabül eden kısmının ise tazminatını ödemeleri hususunun karara bağlandığının görüldüğü,
12/15/2015 tarihli Bakanlık Makamı olurunun, bursiyerler arasında eşitsizliği kaldırmak ve yurt dışı öğrenimlerinde suiistimallerin önüne geçmek amacıyla tesis edildiği açık olmakla birlikte, söz konusu karar öncesinde yurt dışında doktora öğrenimine başlayanlar için, yurt dışı doktora öğreniminde başarısız olanlara “herhangi bir tazminat almadan görev verilmesi” yönünde istikrar kazanmış olan uygulama konusunda haklı beklentinin söz konusu olduğu dikkate alındığında, dava konusu işlem tarihi öncesinde doktora öğrenimine başlayanlar hakkında geçiş hükmüne yer verilmeksizin tesis edilen dava konusu düzenleyici işlemde hukuka uyarlık görülmemiştir.

Davacının gönderildiği tarihteki mevzuat farklı idi

8. Daire ayrıca şu hususa vurgu yapmıştı: Davacının doktora eğitimine başladığı tarihte yürürlükte olan mevzuatta, öğrenci için yurt dışında yapılan masrafların karşılığının mecburi hizmet olarak ödenmesinde bir engel bulunmadığı, süregelen uygulamanın da bu yönde olduğu,
Davacının da istikrar kazanmış bu uygulamaya yönelik haklı beklentisinin olduğu, sonradan yürürlüğe giren Yönetmelik hükümleri ile Bakanlık Makamı oluru öncesinde doktora öğrenimine başlayan davacıya söz konusu kuralların uygulanmasının hukuki güvenlik ilkesine aykırıdır

İDDK: Düzenleme gayet açıktır

Gerek davacının yurt dışına gönderildiği tarihte yürürlükte bulunan Kanun hükümlerinde gerekse sonradan yürürlüğe giren hükümlerde, 1416 sayılı Kanun kapsamında lisansüstü öğrenim görmek amacıyla mecburi hizmet karşılığında yurt dışına gönderilenlerin söz konusu öğrenimlerini başarıyla tamamlamaları halinde, mecburi hizmet yükümlülüklerini ifa etmek üzere adlarına gönderildikleri kurumların ilgili kadrolarına atanacakları, eğitimlerinde başarısız olanların ise kendilerine yapılan tahsil masraflarını faiziyle birlikte ödemek zorunda oldukları kurala bağlanmıştır.

Dolayısıyla, yüksek lisans ve doktora öğrenimi için yurt dışına gönderilen ve doktora öğrenimini tamamlamadan yurda dönen davacının, öğrenimini gönderiliş amacına uygun bir dereceyle tamamlayamaması nedeniyle kendisine yapılan yüksek lisans ve doktora öğrenimi masraflarını faiziyle birlikte ödemek zorunda olduğu sonucuna varılmıştır.

Kararın tamamı için tıklayınız.